O Univerzitetu

Prethodni nazivi univerziteta:

• Univerzitet u Banjaluci (7. 11. 1975 – 13. 12. 1979)
• Univerzitet „Đuro Pucar Stari” (13. 12. 1979 – 22. 4. 1992)
• Univerzitet u Banjoj Luci   (22. 4. 1992 –)

---

Univerzitet u Banjoj Luci vodeća je visokoškolska naučno-obrazovna institucija u Republici Srpskoj i drugi po veličini univerzitet u Bosni i Hercegovini. Osnovan je 7. novembra 1975. godine, a njegovom osnivanju prethodilo je formiranje nekoliko viših škola i fakulteta na ovom prostoru. Prilikom osnivanja, u sastavu Univerziteta bilo je pet fakulteta – Elektrotehnički, Tehnološki, Mašinski, Pravni i Ekonomski, kao i tri više škole. Medicinski fakultet osnovan je 1978. godine, a ostali fakulteti kasnije: Poljoprivredni i Šumarski 1992, Filozofski 1994, Arhitektonsko-građevinski 1996, Prirodno-matematički 1996, Akademija umjetnosti 1999, Fakultet fizičkog vaspitanja i sporta 2001, Filološki, Fakultet političkih nauka i Rudarski fakultet 2009. te Fakultet bezbjednosnih nauka 2017. godine. Univerzitet u Banjoj Luci danas ima 16 fakulteta, Akademiju umjetnosti i Institut za genetičke resurse.

Nastava se izvodi na 66 studijskih programa prvog ciklusa studija, na 67 programa drugog ciklusa, uz dva kombinovana studijska programa, te na 13 studijskih programa i jednom kombinovanom studijskom programu trećeg ciklusa studija.Studijski programi uglavnom su organizovani prema trostepenom modelu 4+1+3, dok je na nekim fakultetima prisutan i model 3+2+3.

Trenutno na Univerzitetu studira oko 15.000 studenata iz svih krajeva Republike Srpske, ali i iz inostranstva. Većina fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci nalazi se u sklopu dva univerzitetska kampusa, smještena nedaleko od obala rijeke Vrbas, u neposrednoj blizini centra grada. U kampusima se nalaze studentski domovi sa restoranima, sportskim terenima, studentskim klubovima i Univerzitetskim računarskim centrom. Univerzitet u Banjoj Luci raspolaže svim neophodnim prostornim kapacitetima, počevši od učionica i amfiteatara, preko čitaonica i biblioteka, do laboratorija i računarskih sala. Ukupna površina učionica iznosi oko 16.000 m², a laboratorijskog prostora oko 10.000 m². Većina učionica opremljena je video-projektorima i računarima za prikazivanje digitalnih nastavnih sadržaja. Univerzitet ima i 20 računarskih sala sa 24-časovnim pristupom internetu. Biblioteke Univerziteta posjeduju preko 200.000 knjiga, a pretplaćene su i na veliki broj naučnih časopisa. Od 2007. godine Univerzitet u Banjoj Luci je integrisan, sa fakultetima, Akademijom umjetnosti i Institutom za genetičke resurse kao članicama. Radom Univerziteta upravljaju Upravni odbor, Senat i rektor. Najviše akademsko tijelo Univerziteta je Senat.

Naime, u skladu sa odredbama člana 53 Zakona donesenog sredinom 2020. godine, Senat čine rektor, prorektori, dekani članica Univerziteta i direktor Instituta za genetičke resurse, kao i predstavnici studenata. Ranijim zakonskim rješenjem, sastav Senata bio je drukčiji. Činilo ga je 29 članova, i to: po jedan delegat akademskog osoblja iz svake organizacione jedinice, šest predstavnika studenata, rektor i četiri prorektora. U skladu sa Statutom Univerziteta u Banjoj Luci, rektor zastupa i predstavlja Univerzitet i odgovoran je za zakonitost rada i efikasno poslovanje Univerziteta. Rektor Univerziteta u Banjoj Luci je prof. dr Radoslav Gajanin, redovni profesor Medicinskog fakulteta. On je 11. novembra 2017. izabran za vršioca dužnosti rektora, a 21. marta 2018. za rektora Univerziteta. Prof. dr Radoslav Gajanin je 29. novembra 2021. godine dobio povjerenje Senata za mandatni period 2022–2026. godine.

Vizija razvoja

Strategija razvoja Univerziteta u Banjoj Luci za period od 2017. do 2025. godine utvrđuje strateške ciljeve u oblastima naučnoistraživačkog rada, nastavnog procesa, međunarodne saradnje, transfera znanja i tehnologija u privredu i finansijske samoodrživosti.

Univerzitet postiže evropske standarde i doprinosi ukupnom razvoju znanja, a kroz nauku, istraživanje, internacionalizaciju i inovacije unapređuje nastavni proces i podstiče ekonomski razvoj društva.

Univerzitet u svim naučnim oblastima obrazuje međunarodno kompetentan ljudski resurs, sposoban da profesionalno i kvalitetno odgovori zahtjevima moderne regionalne privrede.

Univerzitet promoviše najviše međunarodne standarde kvaliteta u nauci, istraživanju i obrazovanju kao temelj uspješnog nastavnog procesa i samoodrživosti. Usmjeren je ka integrisanju u ERA (European Research Area – ERA) i usvajanju primjera dobre prakse EHEA (European Higher Education Area – EHEA). Obrazuje buduće lidere i kompetentne stručnjake, te u tom smislu prihvata posebnu odgovornost za razvoj Republike Srpske. Univerzitet promoviše društvo visokih moralnih vrijednosti, etičnosti i tolerancije, gradeći naučne, obrazovne i kulturne mostove unutar Bosne i Hercegovine, regiona i svijeta.

Opšta strateška načela

Univerzitet je ogledalo Republike Srpske, mjesto gdje se stvara i promoviše nauka, istraživanje, inovativnost i kultura, značajni za identitet naroda koji vijekovima živi na ovim prostorima. Bez svijesti o vlastitom identitetu i kulturi, bez uske povezanosti nauke i visokog obrazovanja, nema ni razvoja privrede ovih prostora. Univerzitet se razvija i sve bolje je pozicioniran na svim svjetskim rang-listama.

Nauka i istraživanje predstavljaju izvor znanja, u osnovi su nastavne djelatnosti i preduslov su samoodrživosti visokog obrazovanja, kao i društveno-ekonomskog i civilizacijskog razvoja društva. Ključne riječi u razvoju Univerziteta za naredni period jesu: naučnoistraživački rad, kvalitet nastavnog procesa, student u centru, internacionalizacija, transfer znanja i tehnologija, funkcionalna integracija, samoodrživost. Univerzitet je zauzeo nov pogled na odnos između obrazovanja i razvoja, zasnovan na novoj istraživačkoj i razvojnoj kulturi.

Svrha Univerziteta jeste da doprinese stvaranju dobrobiti: za istraživače i nastavni kadar, kroz proizvodnju znanja i istraživanje; za studente, kroz integraciju novih znanja u moderne studijske programe; za cijelo društvo, kroz transfer znanja i tehnologija u privredu. Stoga je razvoj ljudskih resursa kao pokretača i nosioca promjena u procesu izgradnje boljeg Univerziteta jedno od naših najvažnijih strateških usmjerenja. Univerzitet je „magnet” za istaknute međunarodne stručnjake, sposobne da okupe kreativne ljude sa drugačijim idejama, stručnjake koji će podstaći optimizam i izgraditi povjerenje među našim partnerima. Na taj način Univerzitet trasira pravac šireg društvenog razvoja i služi kao uzor drugim institucijama.

Univerzitet podiže ugled Republike Srpske, uspostavljajući najbolje međunarodne veze i kontakte, te promoviše nauku i umjetnost u regionu ali i u cijeloj Evropi.

U nastavnom procesu i modelima realizacije nastave promovišemo koncept „student u centru učenja”, uz jasno postavljene i definisane ishode učenja, koji treba da budu odraz potreba društva i naše ekonomije. Čovjek sa kvalitetnim visokim obrazovanjem najbolja je investicija u budućnost. On je dobrodošao u svojoj sredini, ali je u isto vrijeme i najbolji ambasador u inostranstvu.