Saradnja sa Muzejom žrtava genocida u Beogradu

Rektor Univerziteta u Banjoj Luci prof. dr Radoslav Gajanin, rektor Univerziteta u Istočnom Sarajevu prof. dr Milan Kulić i direktor Muzeja žrtava genocida iz Beograda Dejan Ristić potpisali su 11. maja 2023. godine Protokol o saradnji.

Kako je istakao rektor Gajanin, na ovaj način omogućava se da članovi akademske zajednice sa dva javna univerziteta aktivno istražuju istorijske činjenice koje su u prethodnom periodu bile zanemarene.

,,Istraživanja će se provoditi u Muzeju žrtava genocida, a što će u narednom periodu rezultirati značajnim brojem master radova i doktorskih disertacija, te naučnih radova iz oblasti istorijskih naukaˮ, kazao je  rektor Gajanin.

Ministar za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo Republike Srpske doc. dr Željko Budimir naglašava da je ovo jedna od inicijativa koju su zajednički pokrenuli Ministarstvo i Muzej.

,,Važno je da se izučavanje genocida, ratnih zločina i Drugog svjetskog rata odvija sistematično i kroz institucionalni način, na katedrama za istoriju na dva javna univerziteta u Republici Srpskojˮ, kazao je ministar Budimir i dodao da je potpisivanje protokola „buđenjeˮ istorijskih nauka.

„Naučnoistraživački projekti u Republici Srpskoj ovog tipa biće usko vezani za ono što radi Muzej žrtava genocida u Beogradu. Bez izučavanja Drugog svjetskog rata, ne možemo da shvatimo kakva realnost nas očekuje u vremenu koje je ispred nasˮ, rekao je ministar.
On smatra da će ovaj dokument omogućiti brze uspjehe u istraživanjima Drugog svjetskog rata i genocida nad Srbima u NDH.

Direktor Muzeja žrtava genocida iz Beograda Dejan Ristić kaže da je cilj ove saradnje da istorijsko iskustvo stradanja Srba bude vidljivije ne samo u okviru srpskog etničkog prostora, već u svijetu i da se ova tema internacionalizuje i da se na svaki način, naukom, borimo protiv revizije, falsifikovanja istorije i stigmatizacije srpskog naroda.

Ristić je naglasio da se potpisivanjem protokola sa dva javna univerziteta zaokružuje sistem saradnje sa relevantnim obrazovnim institucijama na srpskom etničkom prostoru.

„Muzej žrtava genocida u Beogradu, koji je osnovan 1992. godine, jedna je od tri najreferentnije institucije u svijetu, uz Muzej Jad Vašem u Jerusalimu i Memorijalni muzej Holokausta, i raspolaže sa više od 200.000 jedinica građe koje svjedoče o genocidu nad Srbima u NDHˮ, rekao je Ristić.

Njegovo preosveštenstvo episkop pakračko-slavonski Jovan istakao je da potpisivanje protokola predstavlja kopernikanski obrt u vezi srpskih stradanja, jer se o tome, kako je naglasio, do sada nije radilo sistematski, naučno, temeljno i na međunarodnom nivou.

„Upravo će ovakvim sporazumom to biti omogućeno. Važno je da cijelu priču o srpskom stradanju u 20. vijeku, pogotovo u Drugom svjetskom ratu, mora da nosi Republike Srpska jer gro žrtava Jasenovca, žrtava Drugog svjetskog rata i boraca dolazi sa ovih terena, Bosanske Krajine, Korduna, Like, Banije, Zapadne Slavonije, Dalmacije. Njihovi potomci u ogromnom broju naseljavaju Srbiju, gotovo trećinu stanovništva, i radi se o velikom pokretu koji omogućava da se realno, u vremenu koje dolazi, bavimo srpskim stradanjima u Drugom svjetskom ratuˮ, naveo je episkop Jovan.

Rektor Kulić naglašava da je ovo jedan od načina da se na poseban način pažnja posveti istoriji stradanja srpskog naroda u Drugom svjetskom ratu, ali i ratovima koji su se dešavali poslije toga.

Inače, kako se navodi u samom tekstu protokola, potpisanog u prostorijama Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo Republike Srpske, potpisnici protokola će raditi na zajedničkoj organizaciji i realizaciji projekata i programa u oblasti kulture, obrazovanja, kulture sjećanja, umjetnosti i naučnoistraživačke djelatnosti, sa posebnim akcentom na istraživanje genocida počinjenog nad pripadnicima srpskog naroda na cjelokupnom području Nezavisne Države Hrvatske, kao i ratnih zločina i zločina protiv čovječnosti počinjenih nad pripadnicima srpskog i drugih naroda na području bivše Jugoslavije tokom 20. i 21. vijeka.

U nastavku dana, održan je i prvi radni sastanak resornog ministra, episkopa Jovana, rektora Gajanina i Kulića, direktora Ristića, dekana dva Filozofska fakulteta – prof. dr Srđana Dušanića i prof. dr Draga Mastilovića, te rukovodioca SP istorije na Filozofskom fakultetu UNIBL prof. dr Borivoja Miloševića, kao i predstavnika Eparhije pakračko-slavonske i Muzeja žrtava genocida. Tokom ovog sastanka dogovorene su prve aktivnosti koje se odnose na realizaciju Protokola o saradnji sa Muzejom žrtava genocida u Beogradu.