Istoričari o Velikoj istočnoj krizi

U organizaciji Udruženja istoričara Republike Srpske „Milorad Ekmečić”, 29. maja 2025. godine, na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci održan je naučni skup pod nazivom „Srbi u Velikoj istočnoj krizi (1875–1878) – 150 godina od početka ratova za oslobođenje i ujedinjenje”.

,,Hercegovački ustanak, započet prije 150 godina, predstavlja jedan od prelomnih događaja u istoriji srpskog naroda i prekretnicu ne samo za njegovu sudbinu već i za cijelo Balkansko poluostrvo”, izjavio je direktor Istorijskog instituta u Beogradu dr Aleksandar Rastović.

On je pojasnio da je ovaj ustanak otvorio proces u okviru Velike istočne krize, koja je dovela do niza događaja političkog, diplomatskog i vojnog karaktera.

,,Velika istočna kriza i Hercegovački ustanak predstavljaju prekretnicu ne samo za sudbinu i istoriju srpskog naroda, već i za sudbinu Balkanskog poluostrva, jer su odlukama Berlinskog kongresa utvrđeni odnosi na Balkanu koji su važili narednih nekoliko decenija, sve do izbijanja Prvog svjetskog rata­­­­”, ukazao je Rastović.

Predsjednik Udruženja istoričara Republike Srpske „Milorad Ekmečić” prof. dr Borivoje Milošević rekao je da je riječ o događaju koji je u istorijskoj nauci označen kao događaj od najvišeg evropskog, političkog i diplomatskog značaja u 19. vijeku.

On je naveo da će svi radovi prezentovani na naučnom skupu biti objavljeni u dva tematska broja Srpskog istorijskog časopisa, koji izdaje Udruženje istoričara.

Skup je okupio ugledne istoričare iz Republike Srpske i Srbije, s ciljem naučnog razmatranja istorijskih okolnosti, toka i značaja ratova koji su obilježili početak procesa oslobođenja i ujedinjenja srpskog naroda u okviru Velike istočne krize.

Generalni pokrovitelj skupa bio je Kabinet predsjednika Republike Srpske.

Foto: N. Malešević