Održan događaj ,,Otvorena nauka i otvoreni pristupˮ

Događaj „Otvorena nauka i otvoreni pristupˮ, održan 22. 09. 2022. godine u amfiteatru Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci, okupio je 55 učesnika.

Događaj u organizaciji Univerziteta u Banjoj Luci okupio je učesnike sa Zapadnog Balkana, ali i iz Evrope – njih 33 bili su fizički prisutni, a 22 onlajn.

Inače, događaj je organizovan u saradnji sa partnerima u okviru Horizont 2020. projekta WBC-RRI.NET, a posvećen je pitanjima otvorene nauke i otvorenog pristupa, sa ciljem promovisanja i ostvarivanja slobodnog pristupa naučnom znanju, podacima i rezultatima naučnih istraživanja.

Događaj je otvorio prorektor za naučno-istraživački rad i razvoj Univerziteta prof. dr Miroslav Malinović. On je poželio dobrodošlicu učesnicima skupa i naglasio da je Univerzitet u Banjoj Luci jedna od prvih institucija u Bosni i Hercegovini koja je u svoj fokus rada uključila principe otvorene nauke i otvorenog pristupa.

Tokom prvog dijela događaja, profesori sa fakulteta na Univerzitetu u Banjoj Luci i regiona predstavili su regionalne i nacionalne inicijative za otvorenu nauku i otvoreni pristup, kao i primjenu ovog koncepta u praksi. Predstavnica Regionalnog savjeta za saradnju Monika Petrova predstavila je aktivnosti ove institucije na kreiranju i uvezivanju regionalnih istraživačkih infrastruktura s otvorenim pristupom. Dr Mihajlo Savić, docent na Elektrotehničkom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci, predstavio je aktivnosti kroz Horizont 2020. projekat „Nacionalne inicijative za otvorenu nauku u Evropiˮ i prednosti uključivanja u Evropski oblak otvorene nauke, s napomenom da je Univerzitet u Banjoj Luci već njegov dio. Dr Snežana Smederevac, profesorka Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu, predstavila je rezultate analize praksi otvorene nauke u regionu Zapadnog Balkana koja je urađena u okviru WBC-RRI.NET projekta. Nakon toga, uslijedilo je izlaganje dr Amele Kurte iz Centra za razvojne evaluacije i društvena istraživanja, koja je predstavila kako izgleda otvorena nauka i otvoreni pristup u praksi, na primjeru rada Arhiva za društvene nauke u Bosni i Hercegovini.

U drugom dijelu događaja, dr Johan Rurik je predstavio rad Koalicije S (savez organizacija osnovan uz podršku Evropske komisije i Evropskog istraživačkog savjeta), koja okuplja institucije i organizacije koje finansiraju istraživanja i teži da omogući otvoreni pristup istraživačkim publikacijama. On je naglasio koje su to prednosti pridruživanja i podrške radu Koalicije S i realizaciji Plana S. Potom su učesnici imali priliku da čuju kako to izgleda u praksi na primjeru Slovenije, što je predstavio Miro Pušnik, direktor Centralne tehničke biblioteke Univerziteta u Ljubljani. Učesnici su zatim imali priliku da se uključe u diskusiju koja je planirana nakon izlaganja, te da razmijene iskustva o otvorenom pristupu sa predstavnicima regionalnih organizacija koje finansiraju istraživanja i inovacije.

Nakon događaja uslijedio je rad radnih grupa u okviru projekta, a koje su fokusirane na rodnu ravnopravnost i etička pitanja u istraživanjima, te na otvorenu nauku i otvoreni pristup.