Istraživanje potencijala domaćeg kaolina na PMF-u

Na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci (PMF UNIBL), u septembru 2024. godine, potpisan je okvirni sporazum o saradnji u vezi sa primjenom domaćeg kaolina u proizvodnji geopolimera.

Naime, riječ je o sporazumu sa „Rudnikom kaolina Motajicaˮ iz Kobaša kod Srpca, a koji je obezbijedio uzorke i pristup terenu. Zatim, drugi sporazum je sa „BP institutomˮ koji će ispitati mehanička svojstva geopolimera sintetisanih na PMF-u, a zatim i sa Kompanijom „Kanovaˮ koja prati međunarodno tržište i nastojaće da promocijom ovog potencijala privuče investitore.

,,Važno je napomenuti da je riječ o istraživanju koje je dio master rada studentkinje Studijskog programa hemija Marije Stojaković koja je i prošlogodišnji osvajač nagrade za studentsko preduzetništvo u saradnji UNDP-a i UNIBL ’BizVenture’.  Istraživanje, kao i lični doprinos mladog istraživača, u potpunosti su finansirani iz koordinatorskog EU projekata na UNIBL  ’DeepGreenInno’, a preliminarne rezultate Marija Stojaković je predstavila usmenim izlaganjem na najvećem evropskom kongresu o materijalima ’EUROMAT’, navodi vanredna profesorka PMF UNIBL dr Suzana Gotovac Atlagić, koordinatorka projekta.

Ona je u izjavi za medije rekla da industrija Republike Srpske proizvodi preko 50.000 tona fasada čiji je osnovni sastojak upravo kaolin, a uvozi ga jer nije dostupan iz domaćih izvora. Kako je pojasnila profesorka, kaolin se uvozi jer ne postoji pogon kojim bi se vršilo njegovo izdvajanje iz rude kaolinisanog granita.

Naime, „Monografija mineralnih sirovina Republike Srpskeˮ naglašava da na teritoriji opštine Srbac postoji verifikovano nalazište sa rezervama od oko 12 miliona tona kaolinisanog granita, a neke novije procjene govore i o ciframa od čak 100 miliona tona.

,,Ukoliko bi bio osposobljen novi pogon za separaciju kaolina, ovaj mineral, a takođe i ostale komponente kaolinisnaog granita, odmah bi imali sigurno tržište. PMF je prepoznao mogućnost da se iz domaćeg kaolina proizvode čak i geopolimeri, odnosno jedinstveni materijali koji predstavljaju čvrste konstrukcije, u čemu imamo i preliminarne pozitivne eksperimentalne rezultateˮ, objasnila je prof. Gotovac Atlagić.